Algorithmic trading (giao dịch thuật toán) đã mang lại sự thay đổi lớn trong lĩnh vực chứng khoán tại Việt Nam, đặc biệt là trong các thị trường chứng khoán cơ sở và chứng khoán phái sinh. Tuy nhiên, việc áp dụng các chiến lược giao dịch thuật toán không chỉ đơn giản dừng lại ở mức sử dụng công nghệ để tự động hóa giao dịch. Điều quan trọng là làm thế nào để hiểu rõ và áp dụng một cách chính xác các chiến lược nhằm tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro. Để đạt được điều đó, các nhà đầu tư cần hiểu sâu hơn về các chiến lược giao dịch khác nhau và tại sao chúng có hiệu quả trong từng điều kiện thị trường.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá năm chiến lược giao dịch thuật toán hiệu quả nhất, phù hợp cho thị trường chứng khoán Việt Nam.

1. Chiến lược theo xu hướng và động lượng (Trend and Momentum Following Strategy)

Đây là một trong những chiến lược phổ biến và đơn giản nhất trong giao dịch thuật toán, đặc biệt hiệu quả cho giao dịch trong ngày (intraday trading). Chiến lược này dựa trên việc theo dõi xu hướng và động lượng của thị trường chứng khoán. Nhà đầu tư sẽ mua hoặc bán cổ phiếu dựa trên sự thay đổi giá và các chỉ báo trung bình động.

Ví dụ, nhà đầu tư có thể lập trình hệ thống để mua cổ phiếu khi đường trung bình 30 ngày vượt qua đường trung bình 120 ngày. Ngược lại, hệ thống sẽ tự động bán cổ phiếu nếu đường trung bình 30 ngày thấp hơn đường trung bình 120 ngày. Đây là một phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả, giúp nhà đầu tư tận dụng những biến động ngắn hạn trong thị trường.

2. Chiến lược chênh lệch giá (Arbitrage Trading Strategy)

Chiến lược kinh doanh chênh lệch giá là một phương pháp giao dịch mà nhà đầu tư có thể tận dụng sự khác biệt về giá của cùng một loại tài sản trên các sàn giao dịch khác nhau. Đây là một chiến lược phổ biến trong thị trường chứng khoán phái sinh, nơi mà cùng một cổ phiếu có thể được niêm yết trên nhiều sàn.

3. Chiến lược hồi quy trung bình (Mean Reversion Strategy)

Trong thị trường chứng khoán, giá của các cổ phiếu thường dao động xung quanh một mức trung bình. Chiến lược hồi quy trung bình dựa trên giả định rằng khi giá cổ phiếu biến động quá xa so với mức trung bình của nó, thì giá sẽ có xu hướng quay trở lại mức trung bình trong tương lai gần.

Ví dụ, nếu giá của cổ phiếu hiện tại thấp hơn mức trung bình 120 ngày, thuật toán sẽ nhận biết và tự động thực hiện lệnh mua với kỳ vọng rằng giá sẽ quay trở lại mức trung bình trong thời gian tới. Điều này giúp nhà đầu tư tận dụng các đợt biến động ngắn hạn của thị trường để thu về lợi nhuận ổn định mà không phải lo lắng về những biến động lớn.

4. Chiến lược giá trung bình theo khối lượng (Volume Weighted Average Price Strategy - VWAP)

Chiến lược này là một trong những phương pháp giao dịch thuật toán hiệu quả nhất, đặc biệt trong các thị trường có khối lượng giao dịch lớn. Chiến lược dựa trên việc mua hoặc bán cổ phiếu theo mức giá trung bình có trọng số khối lượng (VWAP) trong một khoảng thời gian nhất định, giúp nhà đầu tư giảm thiểu tác động của thị trường và giữ giá mua bán ở mức hợp lý.

Ví dụ, một lệnh mua lớn có thể được chia nhỏ và thực hiện dần dần theo khối lượng giao dịch trung bình, giúp tránh việc đẩy giá cổ phiếu lên cao đột ngột và ảnh hưởng đến thị trường.

5. Chiến lược chênh lệch thống kê (Statistical Arbitrage Strategy)

Chiến lược này tập trung vào việc xác định sự sai lệch giá giữa các cổ phiếu tương tự. Giá cổ phiếu của các công ty trong cùng ngành có xu hướng biến động tương tự nhau, nhưng trong một số trường hợp, sẽ có sự chênh lệch tạm thời. Thuật toán sẽ theo dõi và phát hiện những sai lệch này và thực hiện lệnh mua hoặc bán nhanh chóng trước khi giá trở lại mức cân bằng.

Ví dụ, nếu giá cổ phiếu của Hòa Phát giảm trong khi cổ phiếu của Thép Nam Kim không thay đổi, thuật toán sẽ nhanh chóng thực hiện lệnh mua Hòa Phát và bán Thép Nam Kim, tận dụng sự sai lệch giá này trước khi giá cổ phiếu quay trở lại trạng thái bình thường.

Kết luận

Giao dịch thuật toán đang trở thành xu hướng không thể thiếu trong thị trường chứng khoán Việt Nam, đặc biệt là trong giao dịch chứng khoán cơ sở và phái sinh. Tuy nhiên, việc lựa chọn chiến lược phù hợp với phong cách giao dịch và thị trường là rất quan trọng. Dù là chiến lược theo xu hướng, chênh lệch giá, hay hồi quy trung bình, điều quan trọng là nhà đầu tư phải hiểu rõ và áp dụng chiến lược một cách linh hoạt để tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro.

Việc áp dụng các chiến lược giao dịch thuật toán không chỉ mang lại lợi nhuận cao hơn mà còn giúp nhà đầu tư giảm bớt cảm xúc trong giao dịch, tạo nên tính nhất quán và hiệu quả trong dài hạn.

📌 Hãy xây dựng và kiểm thử chiến lược giao dịch phái sinh của bạn trên nền tảng QMTRADE trước khi sử dụng tiền thật để tránh những rủi ro không đáng có.

Trải nghiệm tính năng tại: QMTRADE