Khái niệm cơ bản về giao dịch thuật toán: Khái niệm và ví dụ (P1)

Giao dịch thuật toán (algorithmic trading) đang ngày càng trở thành một xu hướng nổi bật trong lĩnh vực tài chính toàn cầu. Trong bài viết này QM Capital sẽ đi sâu vào khái niệm cơ bản về giao dịch thuật toán, giúp bạn hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động và các yếu tố cơ bản cần thiết để thiết lập một hệ thống giao dịch thuật toán.

Giao dịch thuật toán là gì?

Giao dịch thuật toán (hay còn gọi là giao dịch tự động, giao dịch hộp đen) sử dụng chương trình máy tính tuân theo một bộ hướng dẫn xác định (thuật toán) để thực hiện giao dịch. Về lý thuyết, giao dịch có thể tạo ra lợi nhuận với tốc độ và tần suất mà con người không thể thực hiện được.

Các bộ hướng dẫn được xác định dựa trên thời gian, giá cả, số lượng hoặc mô hình toán học bất kỳ. Ngoài cơ hội lợi nhuận cho nhà giao dịch, giao dịch thuật toán còn khiến thanh khoản thị trường cao hơn và giao dịch có hệ thống hơn bằng cách loại trừ tác động của cảm xúc con người lên hoạt động giao dịch.

Giao dịch thuật toán hoạt động như thế nào?

Giả sử một nhà giao dịch tuân theo các tiêu chí giao dịch đơn giản sau:

Mua 50 cổ phiếu của một cổ phiếu khi đường trung bình động 50 ngày của nó vượt lên trên đường trung bình động 200 ngày. (Đường trung bình động là mức trung bình của các điểm dữ liệu trong quá khứ giúp điều chỉnh biến động giá hàng ngày và từ đó xác định xu hướng.)

Bán cổ phiếu khi đường trung bình động 50 ngày của nó giảm xuống dưới đường trung bình động 200 ngày.

Sử dụng hai hướng dẫn đơn giản này, một chương trình máy tính sẽ tự động theo dõi giá cổ phiếu (và các chỉ báo trung bình động) và đặt lệnh mua và bán khi đáp ứng các điều kiện xác định. Nhà giao dịch không còn cần phải theo dõi giá và bảng điện rồi đặt lệnh theo cách thủ công vì hệ thống giao dịch thuật toán đã thực hiện việc này một cách tự động bằng cách xác định chính xác cơ hội giao dịch.

Ưu điểm và nhược điểm của giao dịch thuật toán

3.1. Ưu điểm

1. Giá tốt nhất: Giao dịch thường được thực hiện ở mức giá tốt nhất có thể.
2. Độ trễ thấp: Việc đặt lệnh giao dịch diễn ra ngay lập tức và chính xác (có khả năng thực hiện cao ở mức mong muốn). Giao dịch được tính thời gian chính xác và ngay lập tức để tránh những thay đổi đáng kể về giá.
3. Tiết kiệm chi phí giao dịch.
4. Kiểm tra tự động đồng thời trên nhiều điều kiện thị trường.
5. Không có lỗi của con người: Giảm nguy cơ xảy ra lỗi thủ công hoặc nhầm lẫn khi đặt giao dịch. tránh xu hướng bị ảnh hưởng bởi các yếu tố cảm xúc và tâm lý.
6. Kiểm tra lại (Backtest): Giao dịch thuật toán có thể được kiểm tra lại bằng cách sử dụng dữ liệu lịch sử và thời gian thực có sẵn để xem liệu đó có phải là một chiến lược giao dịch khả thi hay không.

3.2. Nhược điểm

Ngoài ra còn có một số hạn chế hoặc bất lợi của giao dịch thuật toán cần xem xét:

1. Độ trễ: Giao dịch theo thuật toán phụ thuộc vào tốc độ thực hiện nhanh và độ trễ thấp, tức là độ trễ trong việc thực hiện giao dịch. Nếu giao dịch không được thực hiện đủ nhanh, nó có thể dẫn đến mất cơ hội hoặc thua lỗ.
2. Sự kiện Thiên Nga Đen: Giao dịch theo thuật toán dựa trên dữ liệu lịch sử và mô hình toán học để dự đoán diễn biến thị trường trong tương lai. Tuy nhiên, những gián đoạn thị trường không lường trước được, ví dụ như là sự kiện thiên nga đen có thể xảy ra dẫn đến thua lỗ cho các nhà giao dịch thuật toán.
3. Sự phụ thuộc vào Công nghệ: Giao dịch thuật toán dựa vào công nghệ, bao gồm các chương trình máy tính và kết nối internet tốc độ cao. Vấn đề kỹ thuật hoặc trục trặc về kết nối có thể làm gián đoạn quá trình giao dịch và dẫn đến thua lỗ.
4. Tác động thị trường: Các giao dịch thuật toán lớn có thể có tác động đáng kể đến giá thị trường, điều này có thể dẫn đến thua lỗ cho những nhà giao dịch không thể điều chỉnh giao dịch của mình để ứng phó với những thay đổi này. Giao dịch thuật toán đôi khi cũng bị nghi ngờ là có thể làm tăng biến động của thị trường, thậm chí dẫn đến cái gọi là sự cố chớp nhoáng .
5. Quy định: Giao dịch thuật toán phải tuân theo nhiều yêu cầu pháp lý và sự giám sát khác nhau, việc tuân thủ có thể phức tạp và tốn thời gian.
6. Chi phí vốn cao: Việc phát triển và triển khai các hệ thống giao dịch thuật toán có thể tốn kém và các nhà giao dịch có thể phải trả phí liên tục cho phần mềm và nguồn cấp dữ liệu.
7. Tùy chỉnh hạn chế: Hệ thống giao dịch thuật toán dựa trên các quy tắc và hướng dẫn được xác định trước, điều này có thể hạn chế khả năng nhà giao dịch tùy chỉnh giao dịch của họ để đáp ứng nhu cầu hoặc sở thích cụ thể của họ.
8. Thiếu khả năng phán đoán của con người: Giao dịch thuật toán dựa trên các mô hình toán học và dữ liệu lịch sử, có nghĩa là nó không tính đến các yếu tố chủ quan và định tính có thể ảnh hưởng đến diễn biến thị trường. Sự thiếu phán đoán của con người này có thể là một bất lợi đối với những nhà giao dịch thích cách tiếp cận giao dịch trực quan hoặc bản năng hơn.

4. Hình thức hoạt động giao dịch thuật toán

Nguồn: Investopedia

Phần lớn giao dịch thuật toán ngày nay là giao dịch tần số cao (HFT), cố gắng tận dụng việc đặt một số lượng lớn lệnh với tốc độ nhanh trên nhiều thị trường và nhiều thông số quyết định dựa trên các hướng dẫn được lập trình sẵn.

Giao dịch thuật toán được sử dụng trong nhiều hình thức hoạt động giao dịch và đầu tư bao gồm:

1. Các nhà đầu tư trung và dài hạn hoặc các công ty bên mua - quỹ hưu trí, quỹ tương hỗ, công ty bảo hiểm - sử dụng giao dịch thuật toán để mua cổ phiếu với số lượng lớn khi họ không muốn ảnh hưởng đến giá cổ phiếu bằng các khoản đầu tư rời rạc, khối lượng lớn.
2. Các nhà giao dịch ngắn hạn và những người tham gia bên bán—các nhà tạo lập thị trường (như nhà môi giới), nhà đầu cơ và nhà kinh doanh chênh lệch giá—được hưởng lợi từ việc thực hiện giao dịch tự động; Ngoài ra, giao dịch thuật toán còn hỗ trợ tạo ra đủ thanh khoản cho người bán trên thị trường.
3. Nhà giao dịch có hệ thống — những người theo xu hướng, quỹ phòng hộ hoặc nhà giao dịch theo cặp (chiến lược giao dịch trung lập với thị trường kết hợp vị thế mua với vị thế bán trong một cặp công cụ có mối tương quan cao như hai cổ phiếu, quỹ giao dịch trao đổi (ETF) hoặc tiền tệ )—sẽ hiệu quả hơn nhiều khi lập trình các quy tắc giao dịch của họ và để chương trình giao dịch tự động.

Giao dịch theo thuật toán cung cấp cách tiếp cận có hệ thống hơn đối với hoạt động giao dịch tích cực so với các phương pháp dựa trên trực giác hoặc bản năng của nhà giao dịch.

Tạm kết

Giao dịch thuật toán không chỉ là một xu hướng hiện đại mà còn là một công cụ mạnh mẽ giúp tối ưu hóa các chiến lược đầu tư và quản lý rủi ro trong thị trường tài chính. Để thực sự hiểu và tận dụng tối đa tiềm năng của giao dịch thuật toán, cần có sự hiểu biết sâu rộng về chiến lược giao dịch và yêu cầu kỹ thuật về thuật toán. Trong phần tiếp theo của bài viết này, QM Capital sẽ đi sâu vào các chiến lược giao dịch thuật toán, kèm theo đó là một số ví dụ tiêu biểu để người đọc dễ tiếp cận.